Page 236 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ
P. 236
ettirdiği ilk/asıl vakfiye bu vakfiye ol- 2 nolu bu vakfiyenin 1 nolu 676/1277 ta-
malıdır. Ancak vakfiyede ilk onay/tescil rihli vakfiyeden önceye ait olduğunu ka-
tarihi yoktur. Ahî Evran hayattayken nıtlayan diğer bir gösterge de Ahî Evran’ın
tahrir ve tescil ettirildiği metninden anla- vakfiyede, mülkü olan mallarını vakfe-
şılan bu vakfiyenin sonunda onay tarihi dip, kabrinin yanına mescit ve zâviye inşa
706/1306 olarak verilmektedir. Bu tarih edilmesi şartını koymuş olmasıdır.
Ahî Evran’ın vefatından sonraki tarih Şu şart üzre vakfetmiştir ki vâkıfın
olduğu kesindir. Zira Ahî Evran’ın ölü- merkadi kurbında da bir zâviye yapılacak
münden sonra kaleme alındığı metninden ve bu zâviyenin şeyh ve mütevellî ve
anlaşılan bir nolu vakfiyenin onay tarihi nâzırı vâkıfın teâkub ve tenâsül iden
676/1277’dir. Yani Ahî Evran 676/1277 evlâdi zükûrundan olacak, sonra inkirâza
tarihinden önce vakfiye metninde açıkça kadar evlâdı inâsından olacak ve türbeye
muttasıl bir mescid yapılacak ve şeyh bu
belirtildiği gibi vefat etmişti.
32
mescidin beş vakit namazını kıldıracak.
Bu nedenle bu vakfiyenin bu tarihte; yani 1 ve 3 nolu vakfiyede ise bahsi geçen
706/1306 tarihinde yeniden tescil edilmiş mescit ve zâviyenin inşa edilmiş olduğu
olduğu anlaşılmaktadır. Bu tarihin vak- anlaşılmaktadır.
fiyenin ikinci tescil tarihi olduğunu, Ahî
Evran’ın hayattayken onaylattığı met- Ahî Evran Vakfiyesi, zâviye mezarlığının
yanında bulunmaktadır. Zâviye mütevellîsi
ninden anlaşılan bu vakfiyenin, yine Ahî (nâzırı) vakıf kurucusundan(Ahî Evran)
Evran’ın ölümünden sonra kaleme alın- sonra, çocuklarından zühd sahibi şeyh
dığını 676/1277 tarihinde düzenlenmiş 1 olanlardan olacaktır. Kadında nesilleri
nolu vakfiyeye dayanarak söyleyebiliriz. kesilene kadar ardarda göreve devam
edeceklerdir. Türbeye yakın mescitte namaz
706/1306 tarihli bu tescil tarihi, vakfın ve kılınır, ardından şeyh (vakıf mütevellisi),
vakfiyenin bulunduğu Kırşehir henüz Os- beş vakit namaz sonunda dua eder.
manlı idaresine geçmeden önceki döne-
me yani Beylikler zamanına aittir. Tescil 706/1306 tescil tarihli vakfiyenin bir diğer
sebebi Kırşehir’in Selçuklu’dan Beylerin önemli özelliği de 1 ve 3 nolu vakfiyeler-
idaresine geçmesi, bu nedenle tüm va- deki vakfedilen mülklere göre daha fazla
kıflarla beraber Ahî Evran Vakfı’nın da mülk vakfedilmiştir. Bu nedenle, bu vakfi-
tescil edilmesinden kaynaklanabilir. Ni- ye hem Ahî Evran’ın ilk vakfiyesini hem de
tekim VGM arşivindeki vakfiyeler ince- 1 ve 3 nolu zeyl vakfiyeleri içermektedir.
lendiğinde, Selçuklu sonrası Osmanlı ön- Kırşehir Müzesi’nde olan üç nolu vakfiye-
cesi dönem olan 1300-1400 döneminde, nin ikinci vakfiye gibi ilk tescil tarihi yok-
Selçuklu’dan Anadolu Beyliklerine inti- tur, tarihsizdir. Kırşehir kadısı tarafından
kal eden vakıfların vakfiyelerinin yeniden 2 Zilkade 1331/3 Ekim 1913 tarihinde
tescil edildiği görülmektedir. yeniden tescil edilmiştir. Vakfiyenin Ahî
Evran’ın vefatından sonra kaleme alındı-
ğı ve 1 nolu 676/1277 tarihli vakfiyeye
32 Nitekim Ahî Evran’ın Moğollara karşı sava-
şırken şehiden vefat tarihini Mikail Bayram zeyl olduğu anlaşılmaktadır.
670/1271 olarak tahmin etmektedir.
AHİ EVRAN VAKFI VE ZAVİYESİ - 235

