Page 236 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ
P. 236

ettirdiği  ilk/asıl  vakfiye  bu  vakfiye  ol-  2 nolu bu vakfiyenin 1 nolu 676/1277 ta-
                  malıdır. Ancak vakfiyede ilk onay/tescil    rihli vakfiyeden önceye ait olduğunu ka-
                  tarihi yoktur. Ahî Evran hayattayken        nıtlayan diğer bir gösterge de Ahî Evran’ın
                  tahrir ve tescil ettirildiği metninden anla-  vakfiyede, mülkü olan mallarını vakfe-
                  şılan bu vakfiyenin sonunda onay tarihi     dip, kabrinin yanına mescit ve zâviye inşa
                  706/1306 olarak verilmektedir. Bu tarih     edilmesi şartını koymuş olmasıdır.
                  Ahî Evran’ın vefatından sonraki tarih          Şu şart üzre vakfetmiştir ki vâkıfın
                  olduğu kesindir. Zira Ahî Evran’ın ölü-        merkadi kurbında da bir zâviye yapılacak
                  münden sonra kaleme alındığı metninden         ve bu zâviyenin şeyh ve mütevellî ve
                  anlaşılan bir nolu vakfiyenin onay tarihi      nâzırı vâkıfın teâkub ve tenâsül iden
                  676/1277’dir. Yani Ahî Evran 676/1277          evlâdi zükûrundan olacak, sonra inkirâza
                  tarihinden önce vakfiye metninde açıkça        kadar evlâdı inâsından olacak ve türbeye
                                                                 muttasıl bir mescid yapılacak ve şeyh bu
                  belirtildiği gibi vefat etmişti.
                                              32
                                                                 mescidin beş vakit namazını kıldıracak.
                  Bu nedenle bu vakfiyenin bu tarihte; yani   1 ve 3 nolu vakfiyede ise bahsi geçen
                  706/1306 tarihinde yeniden tescil edilmiş   mescit  ve  zâviyenin  inşa  edilmiş  olduğu
                  olduğu anlaşılmaktadır. Bu tarihin vak-     anlaşılmaktadır.
                  fiyenin ikinci tescil tarihi olduğunu, Ahî
                  Evran’ın hayattayken onaylattığı met-          Ahî Evran Vakfiyesi, zâviye mezarlığının
                                                                 yanında bulunmaktadır. Zâviye mütevellîsi
                  ninden anlaşılan bu vakfiyenin, yine Ahî       (nâzırı) vakıf kurucusundan(Ahî Evran)
                  Evran’ın ölümünden sonra kaleme alın-          sonra, çocuklarından zühd sahibi şeyh
                  dığını 676/1277 tarihinde düzenlenmiş 1        olanlardan olacaktır. Kadında nesilleri
                  nolu vakfiyeye dayanarak söyleyebiliriz.       kesilene kadar ardarda göreve devam
                                                                 edeceklerdir. Türbeye yakın mescitte namaz
                  706/1306 tarihli bu tescil tarihi, vakfın ve   kılınır, ardından şeyh (vakıf mütevellisi),
                  vakfiyenin bulunduğu Kırşehir henüz Os-        beş vakit namaz sonunda dua eder.
                  manlı idaresine geçmeden önceki döne-
                  me yani Beylikler zamanına aittir. Tescil   706/1306 tescil tarihli vakfiyenin bir diğer
                  sebebi  Kırşehir’in Selçuklu’dan Beylerin   önemli özelliği de 1 ve 3 nolu vakfiyeler-
                  idaresine geçmesi, bu nedenle tüm va-       deki vakfedilen mülklere göre daha fazla
                  kıflarla beraber Ahî Evran Vakfı’nın da     mülk vakfedilmiştir. Bu nedenle, bu vakfi-
                  tescil edilmesinden kaynaklanabilir. Ni-    ye hem Ahî Evran’ın ilk vakfiyesini hem de
                  tekim VGM arşivindeki vakfiyeler ince-      1 ve 3 nolu zeyl vakfiyeleri içermektedir.
                  lendiğinde, Selçuklu sonrası Osmanlı ön-    Kırşehir Müzesi’nde olan üç nolu vakfiye-
                  cesi dönem olan 1300-1400 döneminde,        nin ikinci vakfiye gibi ilk tescil tarihi yok-
                  Selçuklu’dan Anadolu Beyliklerine inti-     tur, tarihsizdir. Kırşehir kadısı tarafından
                  kal eden vakıfların vakfiyelerinin yeniden   2 Zilkade 1331/3 Ekim 1913 tarihinde
                  tescil edildiği görülmektedir.              yeniden tescil edilmiştir. Vakfiyenin Ahî
                                                              Evran’ın vefatından sonra kaleme alındı-
                                                              ğı ve 1 nolu 676/1277 tarihli vakfiyeye
                  32  Nitekim Ahî Evran’ın Moğollara karşı sava-
                      şırken şehiden vefat tarihini Mikail Bayram   zeyl olduğu anlaşılmaktadır.
                      670/1271 olarak tahmin etmektedir.




                                                                                                 AHİ EVRAN VAKFI VE ZAVİYESİ   -   235
   231   232   233   234   235   236   237   238   239   240   241