Paylaşma ve birlikteliğin kültürümüzdeki en önemli simgelerinden biri aşure. Bu özel tatlı gerek lezzetiyle gerekse de içerdiği derin anlam ile bir tatlıdan daha ötesidir. Muharrem ayına özel olarak pişirilen, dağıtılan ve paylaşılan aşure, büyük bir geleneği tek başına üstlenir. Birçok hikayeye, sayısız geleneğe ev sahipliği yapan; lezzetiyle herkesi kendine hayran bırakan aşurenin tarihine, önemine ve yapımıyla ilgili ipuçlarına bu içerikte ulaşabilirsiniz.
Binlerce Yıllık Lezzet: Aşurenin Tarihi Yolculuğu
Aşure kelimesi Türkçeye Arapçadan geçmiştir. Kelimenin kökeni ise İbraniceye dayanır. İbranice “asor” kelimesi “onuncu” anlamına gelir. Aşurenin tarihi Nuh Peygamber’in zamanına kadar uzanır. Anlatılanlara göre Hz. Nuh’un gemisi Muharrem ayının 10. gününde Cudi Dağı’nın zirvesine oturur. Karaya oturduktan sonra gemide kalan tüm malzemeler büyük bir kazanda kaynatılır. Kocaman bir kazanda, herkese yetecek kadar hazırlanan bu yemek aşuredir.
Paylaşma ve Birlikteliğin Simgesi: Aşure Gününün Önemi
İslam takvimine göre Muharrem ayının 10. gününe denk gelen Aşure Günü, Müslümanlar için büyük öneme sahip. İslam tarihinde yaşanan birçok önemli olayı temsil eden Aşure Günü hem bir anma günü hem de paylaşma ve birliktelik dönemi olarak kabul edilir. Bu özel günde büyük kazanlarda aşure pişirmek, pişirilen aşureyi tüm komşularla paylaşmak çok önemlidir. Aşurenin yapılması ve dağıtılması, toplumsal dayanışmayı ve birlikteliği pekiştirir. Tarihsel önemini koruyarak bugünlere kadar ulaşan Aşure Günü’nün değeri yalnızca bir tatlı yapmak değil, yapılan tatlıyla sevgi ve hoşgörüyü paylaşmaktır.
Aşurenin en önemli özelliklerinden biri şifalı olduğuna inanılmasıdır. Şifalı olduğuna inanıldığından ilk olarak hastalara ve çocuklara verilir. Yakın çevreden başlayarak tüm mahalleyle ve tanıdıklarla paylaşılan aşurenin duasını yapmak da gerekir. Aşurenin verildiği kaplar, sahibine yıkanmadan verilir. Yıkanırsa bereketinin gideceğine inanılır. Artan aşure meyve ağaçlarının dibine dökülür. Böylece ağacın daha çok meyve vereceği düşünülür. Aşure ne kadar fazla yapılıp ne kadar çok kişiyle paylaşılırsa bereketi o kadar artar.
Aşure Yapımının İncelikleri: Püf Noktalar ve İpuçları
Aşurenin belirli, kesin sınırları olan bir tarifi yoktur. Tarifler, yöreden yöreye, kişiden kişiye değişir. İçinde çok fazla malzemenin olması, her bir malzemenin farklı damak tatlarına hitap etmesi nedeniyle aşure yapanlar genellikle tarifler üzerinde kendilerine göre değişiklikler yapar. Aşurenin içine koyulan bazı malzemeler ise şunlar:
- Aşurelik buğday
- Şeker
- İncir
- Nohut
- Kuru fasulye
- Kuru üzüm
- Kayısı
- Mısır
- Karanfil
- Fındık
- Ceviz
- Nar
- Fıstık
- Tarçın
Bunlar dışında malzeme listesini damak tadınıza göre dilediğiniz gibi genişletebilirsiniz. Tüm bu malzemeleri doğru kullanmak, önemli püf noktalarına uymak önemli. Aşure yaparken dikkat etmeniz gereken bazı ince detaylar şu şekilde:
- Buğdayın iyi pişmesi için akşamdan suda bekletmelisiniz. Bu sayede aşurenizin kıvamı da daha iyi olacaktır.
- İçerisine ekleyeceğiniz nohut ve kuru fasulyenin gazının çıkması için onları da suda bekletin.
- Bakliyatları haşladıktan sonra süzerek aşurenin daha berrak görünmesini sağlayabilirsiniz.
- İçinde çok fazla malzeme bulunan bu tatlıyı pişirirken büyük bir kazan kullanmalısınız.
- İncir eklemeyi düşünüyorsanız bu malzemenin aşurenin rengini koyulaştırdığını unutmayın. Bu nedenle inciri en son ekleyin.
- Karanfilleri tane tane eklemek yerine suda kaynatarak karanfilin suyunu kullanabilirsiniz.
- Aşureyi kısık ateşte ve ağır ağır pişirerek daha lezzetli olmasını sağlayabilirsiniz.
Aşurenin en önemli püf noktasını hiç aklınızdan çıkarmayın: Onu sevgiyle ve paylaşma niyetiyle yapmak. Yalnızca malzemelerin karışımından ibaret olmayan, birliği ve beraberliği de simgeleyen aşureyi daha anlamlı hale getirmek sizin elinizde.
