Çalışanların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi ve emeklilik hakkı kazanabilmesi için ödenen sigorta priminin detaylarını birlikte inceleyelim.
Sigorta Primi Nedir?
Çalışanların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi ve emeklilik hakkı kazanabilmesi için işverenin çalışan adına devlete ödediği ücrete, sigorta primi adı verilir. Bu ödeme, sigortanın devam etmesi için mutlaka yapılmalıdır. Sigorta primleri, çalışan maaş aldığı sürece ödenir ve bu ödemelerin kesilmesi, sigortanın da kesilmesi anlamına gelir. Sigorta primi ödemelerinin miktarı ve ödeme sıklığı değişiklik gösterir. Prim hesaplaması ise çalışanın aldığı brüt maaş üzerinden yapılır.
Sigorta Prim Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Sigorta primi için ödenmesi gereken tutar her yıl değişir. Bu ödemenin hesaplaması ise brüt ücret üzerinden çalışan, işveren ve işsizlik oranları bazında yapılır. Brüt ücreti bulmak için ise prim oranları ile çapılmalıdır. İndirimsiz olarak hesaplama yapıldığında sigorta primi, aylık brüt kazancın %37.5’ine eşittir. Hesaplama yaparken şunların toplanması gerekir:
- İşçi sigorta prim oranı %14
- İşveren payı oranı %20.5
- İşçi işsizlik oranı %1
- İşveren işsizlik oranı %2
Bu verilerden işçi sigorta primi ve işçi işsizlik oranı çalışanın maaşından karşılanırken, işveren payı ve işveren işsizlik oranının işveren tarafından karşılanması gerekir.
Sigorta Primi Nasıl Ödenir?
İş dünyası içinde sigorta primi ödeme sorumluluğu tamamen işverene aittir. SGK ödemeleri hem taksitli hem de peşin olarak yapılabilir. Bunun için Ziraat Bankası ATM’leri, banka şubesi veya internet şubesi kullanılabilir. Bu ödemenin yapılması gereken zamanla ilgili ise şunlar söylenebilir:
- Ayın 1’i ila 30’u arası çalışıp maaş alan sigortalılar için son ödeme günü, belgenin ilişkin olduğu aydan bir sonraki ayın son günüdür.
- Ayın 15’i ile sonrasındaki ayın 14’ü arası çalışıp maaş alan sigortalılar için son ödeme günü, belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen ayın 14’üdür.
Bu ödemelerin işverenlerce ilgili kuruma bu zaman aralıkları içinde yapılması gerekir. Sigorta primlerinin ödenmediği her ay, ödenmesi gereken tutarın belli bir kısmı gecikme faizi olarak borca eklenir. Yani bu cezai yaptırımları ödememek için sigorta primlerini zamanında yatırmak oldukça önemlidir.
Sigorta Prim Gün Sayısı Nasıl Hesaplanır?
Prim günü hesaplaması için çalışanın faaliyet gösterdiği günleri toplamak gerekir. Ancak bu hesaplamayı yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:
- Bir ay içindeki faaliyeti tam olan işçilerin prim gün sayısı ayın kaç gün olduğuna bakılmadan 30 gün olarak hesaplanır.
- Bir ay başında değil de içerisinde işe giren işçilerin prim günleri, ayın kaç gün olduğuna göre parmak hesabıyla hesaplanır.
- Ay içinde işten ayrılan işçilerin primleri işi bırakma tarihleri ve ayın kaç gün olduğuna bakılmadan parmak hesabıyla hesaplanır. Son gün işi bırakanlar için bu şart geçerli değildir.
- Bir ay içinde işe başlayan ve ayrılan çalışanların işe giriş ve çıkış tarihleri üzerinden prim günleri bulunur.
- Bir ay içinde işe giren, işten ayrılmayan ama izin, istirahat, disiplin cezası gibi durumlarla faaliyete devam edemeyen işçilerin prim günü hesaplaması, ücret almaya hak kazanmadıkları günleri çıkararak yapılır.
- Bir ay içinde ve hafta tatilinde çalışıp ücret almaya hak kazanan işçinin prim gün sayısı hesaplaması, ücret alınan tatil günleri de dahil edilerek yapılır.
