Harici Garantiler

Harici Garanti Nedir?

Belirli bir işin gerçekleştirilmesini, bir malın teslimini veya bir borcun ödenmesini muhataba (beneficiary) taahhüt eden tarafın (müteahhit,ihracatçı), bu taahhüdün yerine getirilmemesi halinde mektup tutarının, garanti mektubu içerisindeki şartlara göre banka tarafından muhataba ödeneceği taahhüdünü içeren garanti sözleşmeleridir.

Harici Garantilerde Taraflar Ve Kavramlar

Garantör Banka: Garantiyi düzenleyen ve muhataba karşı yükümlü ve sorumlu olan bankadır.
Kontr Garantör Banka: Bir garantör banka veya diğer bir kontrgarantör banka lehine bir kontrgaranti düzenleyen taraf bankadır.
Lehtar: Garantide belirtilen iş ilişkisinde yükümlülük altına giren ve yükümlülüğü garanti ile desteklenen taraftır.
Muhatap: Lehine garanti düzenlenen taraftır.
URDG 758: ICC tarafından düzenlenen ve tarafların hak ve sorumluluklarını düzenleyen broşürdür.

Ürün Türleri

Direkt Garanti (Letter of Guarantee)

Direkt garantilerde eğer muhatap amirin bankasının düzenleyeceği bir garanti mektubunu kabul ediyorsa banka, garanti mektubunu muhataba hitaben düzenlemekte ve yurt dışı muhabir bankasından hiçbir sorumluluk üstlenmeden muhataba iletmesini, ihbar etmesini istemektedir. İhbar bankası bu garanti metnini aynen muhataba iletmektedir. Bu durumda ihbar bankasının ikinci görevi sadece, tazmin talebinin yetkili kişilerce imzalanıp imzalanmadığının kontrolünü yapmaktır.

Kontrgaranti (Counter-guarantee)

Bankaların müşterilerine verecekleri teminat mektubu karşılığında bir başka bankadan istedikleri taahhüt garantisidir. Müşterilerimiz, Türkiye'nin riskini almak istemeyen yurt dışındaki muhataplarına teminat mektubu vermek istediklerinde, bankamız o ülkedeki muhabir bankasına düzenlediği kontrgaranti ile muhataba mektubun ulaştırılmasını sağlamaktadır.

Diğer Sık Kullanılan Harici Garanti Türleri

Geçici Garanti Mektubu (Tender Bond/Bid Bond): Geçici garanti mektupları, ihalelere katılmak için ihale makamına hitaben verilmektedir.
Kati/Kesin Garanti Mektubu (Performance Guarantee): Genellikle bir sözleşmenin tüm süresi boyunca ve ayrıca garantinin kapsamındaki yükümlülükler yerine getirilmediği takdirde muhatabın talepte bulunabilmesi için verilen garantilerdir.
Avans Garanti Mektubu (Advance Payment Guarantee): İthalatçının, ya da iş yaptıran tarafın, işin bir an önce yapılması için yükleniciye ön ödeme yapması durumunda; yapılacak ödemenin garanti altına alınması kapsamında amirin yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde avans ya da peşin ödenen miktarın derhal geri ödeneceğinin garantisi verilmektedir.
Ödeme Garantisi (Payment Guarantee): Bu garantide vesaik mukabili ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalat işlemlerinde, vesaik veya mallar geldiğinde satıcıya mal bedelinin ödeneceği garanti edilmektedir.
Alıkoyma Garantisi (Retention Bond) : İhaleyi açan taraf ya da işveren, sözleşme konusu işin tamamlanmasını müteakip, belli bir süre için sözleşme bedelinin belli bir kısmını ödemeyerek elinde tutmaktadır. Bu, her ödemeden belli bir kesinti yapmak suretiyle sağlanmaktadır. Yüklenici işverene bir garanti mektubu (retention bond) verdiğinde yükleniciye yapılan ödemelerden kesinti yapılmasına gerek kalmamaktadır.
Standby Akreditif (Stand-by Letter of Credit): Bir Standby akreditif, akreditif muhatabına karşı girilen bir yükümlülüğün yerine getirileceğinin veya getirilmediği takdirde ödeme yapılacağının güvencesi olarak açılmaktadır.

Uygulama Aşamaları

Lehtar ile muhatap arasında ilgili iş için sözleşme imzalanır.
Lehtar, bankasından doğrudan muhataba veya muhatabın bankasına ihbar edilmek üzere direkt garanti mektubu düzenlenmesini talep eder. (Mektup, muhatabın bankasına düzenletilmek isteniyorsa kontrgaranti açılmasını talep eder.)
Lehtarın talebine istinaden, istenen şekilde mektup düzenlenir.
Muhatabın bankası, gelen direkt garantiyi muhataba ihbar eder. Kontrgaranti düzenlenmişse gelen kontrgaranti karşılığında kendi garanti metnini düzenler.