Hızlı tüketim anlayışının gittikçe yerleşmesi ile doğaya bırakılan atık miktarlarındaki artış, çevre kirliliği, doğal kaynakların azalması gibi birçok sebep küresel anlamda yeni çözümler üretmeyi zorunlu hale getirmiş durumda. Doğa dostu, sürdürülebilir yöntemler ve bireysel uygulamalarla bu gidişe dur demek mümkün. Tam da bu noktada permakültür kavramı karşınıza çıkıyor. O halde gelin; permakültür nedir, uygulama sahaları nelerdir tüm detaylarıyla bu kavramı öğrenelim.
Permakültür Ne Anlama Gelir?
Permakültür sürdürülebilir yaşamı destekleyen ve tarım, ekoloji, mühendislik, mimarlık gibi pek çok alanı içine alan bütünsel bir yaklaşımdır. Bill Mollison tarafından ortaya atılan kavram İngilizce “permanent” ile “agriculture” sözcüklerinin bir araya gelmesinden oluşur. Permakültür doğanın kendi kendine dönüşümünden ilham alarak ortaya çıkan; ormancılık, geri dönüşüm, tarım, atık sistemleri ve doğal kaynaklar gibi kavramları bir potada eriten sürdürülebilir ve geri dönüştürülebilir yaşam tarzını hedefleyen bir yaklaşım.
Permakültür Prensipleri Nelerdir?
Permakültür yaklaşımı bazı ilkeler çerçevesinde şekillenir. Bill Mollison, David Holmgren gibi isimlerin belirlediği temel prensipleri şöyle sıralanabilir:
- İnsanlara ve yeryüzünün tüm bileşenlerine önem vermek
- Enerjiyi verimli kullanmak ve dönüştürmek
- Çevreyi yakından gözlemlemek
- Tüketime ve nüfusa sınırlama getirmek
- Mümkün olduğunca atık üretmekten kaçınmak
- Çevre ve canlılar için fayda sağlayacak uygulamalarda bulunmak
- Değişime ve dönüşüme uyum sağlamak
- Yenilenebilir ve sürdürülebilir kaynaklara değer vermek
Permakültür Uygulama Örnekleri Nelerdir?
Permakültür yaşamın birçok alanına entegre edilebilen bir uygulamadır. Çiftlikler, eğitim kurumları, konutlar, sanayi tesisleri gibi pek çok sahada uygulama örneklerine rastlamak mümkün. Bu örneklerden bazıları şunlardır:
- Kentsel Permakültür: Kentsel permakültürde esas ilke, gıda üretimine rezerve edilen sahaların maksimum düzeyde, boş arazilerin ise minimum düzeyde tutulmaya çalışılmasıdır. Bu uygulama çerçevesinde yağmur suyu toplanabilir, boş ve uygun bir mekân yaşam alanı haline getirilebilir, yenilenebilir ve sürdürülebilir nitelikte bir çevre düzenlemesi yapılabilir.
- Hügel Kültür: Toprağın suyu muhafaza etme kapasitesini artıran bu uygulamada toprak altına çürümüş ya da atıl durumda bulunan ağaç, dal ve kütükler yerleştirilir. Bir sünger gibi suyu emen ve saklayan ağaç atıkları yağmurun az olduğu dönemlerde toprağın gereksinim duyduğu nemi sağlar.
- Vermikompostlama: Vermikompostlama atık parçalamada solucanlardan yararlanılan bir yöntemdir. Kahverengi ve yeşil atıkları parçalayarak solucan gübresi üreten bu solucanlar, bitkilerin büyüyüp gelişmesini desteklerken toprakta yer alan istenmeyen bileşenlerin de azalmasına yardımcı olur.
- Tarımsal Ormancılık: Doğal ormanlardan ilham alınarak tasarlanan bu uygulamada tarım ve ormancılık alanlarında kullanılan teknolojilerden yararlanılarak verimliliği ve sürdürülebilirliği maksimum seviyede elde etmek amaçlanır.
Permakültür ile Günlük Yaşamda Neler Yapılabilir?
Doğayı yenilemek, var olan kaynakları sürdürülebilir hale getirmek için bireysel olarak pek çok şey yapılabilir. Permakültürü kolayca uygulayabileceğiniz ve günlük yaşama adapte edebileceğiniz bazı yöntemler şöyledir:
- Her gün her konuttan çeşitli evsel ve biyolojik atıklar çöp kutusuna atılır. Toprak için son derece kıymetli olan uygun atıkları kompostlama adı verilen yöntemle doğaya tekrar kazandırmak mümkün olur.
- Atıkları kullanılabilir enerjilere dönüştüren teknolojik uygulamalar yapılabilir. Bu mantıktan yararlanılarak ekolojik konutlar ve binalar dizayn edilebilir.
- Hügel kültür kullanılarak çürük ve atıl durumdaki kütük ve ağaçlardan yatay bahçeler hazırlanabilir. Bu uygulama ile gübreleme ve sulama işlemi kendiliğinden gelişir. Verimli hale gelen toprakla beraber ekstra iş yükü de ortadan kalkmış olur.
- Yağmur suyu toplanarak tekrar kullanıma sunulabilir. Yağmur suyu ile otomatik sulama sistemleri geliştirilebilir, çeşitli alanlarda günlük su ihtiyacı karşılanabilir.
- Toprağın çeşitli malzemeler kullanılarak üzerinin kapatılması ile uygulanan “malç” yönteminden yararlanılabilir. Bu yöntem toprağın verimini ve nemini artırırken, yabani bitkilerin büyümesini en aza indirir.
Amaç doğayı ve gezegeni korumak ve mevcut doğal kaynaklara sahip çıkmaksa yenilenebilir pek çok uygulama ile bunu gerçekleştirmek mümkün. Önemli olan erken ya da geç düşünmeden harekete geçmek! Siz de doğa dostu permakültür uygulamalarınız için desteğe ihtiyaç duyuyorsanız Kuveyt Türk yalnızca bir tık uzağınızda!
