Bir bölgedeki atık üretimini sıfıra indirmeyi amaçlayan sıfır atık yaklaşımı nedir? Bu konuda neler yapabiliriz ve neden önemlidir?
Günümüzde pek çok ülke farklı hareket noktaları içerse de atıklarla mücadele konusunda etkili girişimlere sahiptir. Ülkemiz de miktarı giderek artan atıklar konusunda sıfıra yaklaşmak için büyük çaba gösterir. “Sıfır atık” ismiyle duyurulan ilgili girişim ile atıkların etkili şekilde yönetilmesi, mümkünse sıfıra indirilmesi, mevcut atıkların ise belirli bir döngü ile sisteme ham madde olarak dahil edilmesi amaçlanmıştır.
Atıklar Çevreyi Nasıl Etkiler?
Atıklar, çevreyi birçok farklı şekilde etkileyebilir. Çevre kirliliği bunların başında gelir. Atıkların yanlış yönetimi, çevre kirliliğine yol açabilir. Örneğin, açık alanlara veya nehirlere bırakılan atıklar, hava kalitesini ve su kalitesini bozar. Ayrıca atık yığınları, bitki ve hayvanların yaşam alanlarını olumsuz etkiler.
Atıkların çevre üzerine etkileri biyoçeşitlilik kaybı özelinde de görülür. Atıklar, doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin yok olmasına yol açabilir. Örneğin denizlerdeki atıklar, deniz canlılarının yaşam alanlarını yok edebilir.
Atıkların yanlış yönetimi, insan sağlığını da olumsuz etkiler. Atıkların yanlış yönetimi, bakteriyel ve viral enfeksiyonların yayılmasına yol açabilir. Ayrıca atıkların yanlış yönetimi, zehirli maddelerin ve radyoaktif maddelerin yayılmasına yol açabilir. Atıkların geri dönüşümü yerine yok edilmesi, enerji kaybına yol açabilir. Geri dönüştürülmüş malzemelerin yerine yeni malzemeler üretilmek zorunda kalınır.
Bu nedenlerden dolayı atık yönetimi önemli bir konudur ve çevresel boyutunu da kapsayan sürdürülebilir kalkınma için önemli bir adımdır. Atıkların çevre dostu şekilde geri dönüşümü, yeniden kullanımı veya enerji kaynağı olarak kullanılması gibi yollarla atıkların çevresel etkilerini azaltmak mümkün olabilir.
Sıfır Atık Nedir?
Sıfır atık, bir kent, bölge veya ülkenin atık üretiminin sıfıra indirilmesini amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, atıkların önlenmesi, geri dönüştürülmesi, yeniden kullanılması veya enerji kaynağı olarak kullanılması gibi yollarla atıkların üretiminin azaltılmasını içerir.
Sıfır atık kavramı, atıkların üretiminin azaltılmasının yanı sıra atıkların çevre dostu şekilde yönetilmesini de kapsar. Atıkların üretiminin sıfıra indirilmesi yerine, atıkların önlenmesi, geri dönüştürülmesi ve yeniden kullanılması gibi yollarla atıkların üretiminin azaltılması amaçlanır.
Sıfır atık kavramı, çevresel, sosyal ve ekonomik açılardan sürdürülebilirlik sağlamak için tasarlanmıştır. Bu sayede, atıkların üretiminin azaltılması özelinde çevre kirliliğinin önüne geçilmesi ve biyoçeşitliliğin korunması sağlanır.
Sıfır Atık İçin Neler Yapılabilir?
Sıfır atık için yapılması gereken bazı öneriler mevcuttur. Bu uygulamalar için öncelikle atık önleme çalışmaları yapılmalıdır. Atıkların üretiminin önlenmesi, sıfır atık için en etkili yollarından biridir. Bu kapsamda ürünlerin tasarımını ve paketleme sürecini değiştirmek, geri dönüşümlü malzeme kullanmak veya atıkların oluşumunu azaltmak gibi tedbirler alınabilir.
Atıkların geri dönüşüm ve yeniden kullanım süreçleri de takip edilebilir. Atıkların geri dönüştürülmesi ve yeniden kullanılması, atıkların üretiminin azaltılmasına ve atıkların çevre dostu şekilde yönetilmesine yol açar. Bu işlemler örneğin, geri dönüşümlü malzeme kullanmak, atıkların kompost edilmesi veya enerji kaynağı olarak kullanılması gibi yollarla yapılabilir.
Son olarak atık yönetim sistemi de oluşturulabilir. Örnek vermek gerekirse atıkların toplanması, işlenmesi ve geri dönüştürülmesi gibi yollarla yapılabilir. Bu konuda en önemli girişimlerden biri de eğitim ve bilinçlendirmedir. Sıfır atık için toplumda bilinçlendirme çalışmaları ve eğitim programları düzenlemek önemlidir.
Sıfır Atığın Geleceğimize Faydası Ne Olur?
Sıfır atık uygulaması geleceğimize birçok fayda sağlayabilir. Bu faydaların başında çevre kirliliğinin azaltılması gelir. Sıfır atık uygulaması, atıkların üretiminin azaltılması ve atıkların çevre dostu şekilde yönetilmesi sayesinde, çevre kirliliğinin azaltılmasını sağlar. Sıfır atık uygulamasının diğer yararları şu şekilde özetlenebilir:
- Doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin korunmasını sağlar.
- Atıkların üretiminin azaltılması, atıkların yanlış yönetimi sonucu oluşan sağlık sorunlarını da azaltır.
- Atıkların geri dönüştürülmesi, yeniden kullanımı veya enerji kaynağı olarak kullanılması gibi yollarla enerji kaybını minimuma indirir.
- Geri dönüştürülmüş malzemelerin yerine yeni malzemeler üretilmemesi gibi yollarla ekonomik yararlar sağlar.
Sıfır atık uygulamasının geleceğimize faydası, çevre kirliliğinin azaltılması, biyoçeşitliliğin korunması, sağlık sorunlarının azaltılması, enerji kaybının azaltılması, ekonomik yararlar ve sosyal yararlar gibi birçok faktöre dayanmaktadır. Ancak bu faydaları elde etmek için sıfır atık uygulamasının etkili bir şekilde yürütülmesi ve toplumun bilinçlendirilmesi gerekir.
Kuveyt Türk olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri tarafından yapılan denetimler sonucu Sıfır Atık Belgesi alan ilk katılım finans kuruluşu olduk. Hem İstanbul’daki Genel Merkezimizde hem de Kocaeli’ndeki Kuveyt Türk Bankacılık ve Yaşam Üssümüzde, Sıfır Atık Belgesi için gerekli tüm kriterleri yerine getirerek ve sıfır atık denetimlerini başarıyla tamamlayarak sıfır atık belgesini 2022 yılında aldık. Sıfır atık belgesini almak için kurumdaki atıkları kaynağında ayrıştırarak topluyor, ardından atıklar için geçici depolama alanları oluşturuyor ve atıkların bertaraf firmasına gönderimini gerçekleştiriyoruz.